Życie w iluzji

Dzisiejszej technice VR w coraz bardziej perfekcyjny sposób udaje się sprawić, że użytkownicy zapominają o tym, że to, co widzą, jest nieprawdziwe. Filozof Thomas Metzinger nazywa ten fenomen „iluzją cielesności”, nawiązując zarówno do podniesionego przez Platona dyskursu filozoficznego jak i do ciągle aktualizowanych odkryć w neurologii dotyczących konstruowania rzeczywistości przez mózg.


„Nasze postrzeganie jest fantazją, która pasuje do rzeczywistości”, mówi Philipp Sterzer, psycholog postrzegania w berlińskiej klinice Charité. Fascynacja VR rodzi się z tego rzekomego przeciwieństwa – wirtualna rzeczywistość nie jest snem

Przez długi czas to przede wszystkim przemysł rozrywkowy był głównym motorem rozwoju wirtualnych światów. I rzeczywiście, istnieje już mnóstwo dopracowanych i niedrogich zestawów słuchawek i okularów, filmów wideo, gier i aplikacji, które umożliwiają zanurzenie się w wirtualnym świecie. Jednak mimo wielkiego zainteresowania tą branżą nie doszło jeszcze do masowego korzystania z wymienionych rozwiązań.

Eksperci VR często porównują tę sytuację do fazy rozwoju gier komputerowych w latach 70. Dopiero pojawienie się gry wideo „Pong” było początkiem złotej ery gier arcade. Analogicznie do tego rozwoju także w sferze wirtualnej rzeczywistości przewiduje się zbliżający stopniowo ogromny sukces.

Możliwości, którymi dysponuje technika VR, wielorako wykorzystywane są już poza przemysłem gier komputerowych. Muzea udostępniają zwiedzającym wirtualne spacery po wnętrzach i wgląd w tajemnice architektury, które w realnym życiu nie byłyby możliwe. Specjaliści medycyny w ramach symulacji ćwiczą techniki operowania. Studenci medycyny University of Maryland, metodą VR uczą się zakładać cewnik.

W Wielkiej Brytanii studenci wypróbowują medyczne akcje ratowania życia w specjalnym pomieszczeniu do VR Paramedycznego Centrum Symulacji. Mierzeni są przy tym z możliwymi komplikacjami i niespodziewanymi, ekstremalnymi sytuacjami, na przykład z symulowanym wybuchem pożaru w klubie nocnym. Celem pracy w pomieszczeniu dającym złudzenie zanurzenia się w rzeczywistości jest między innymi rozwijanie wiary w siebie i umiejętności komunikowania się w konkretnych sytuacjach.

Zakładając oczywiście, że podczas treningu VR studentom nie zrobi się niedobrze, ponieważ szczególnie w kontekście gier komputerowych często pojawiającym się tematem jest tak zwana motion sickness (z ang. choroba lokomocyjna). Mózg postrzega ruch w sferze wizualnej, nie odczytuje go jednak ucho wewnętrzne, odpowiedzialne za rejestrowanie ruchów ciała. Skutkiem takich sprzecznych sygnałów mogą być na przykład wymioty, mdłości lub trudności w orientacji.

Nie tylko dlatego ciągle aktualne jest pytanie, jak wielu ludzi kiedyś naprawdę zechce przelecieć jako orzeł nad Wieżą Eiffla i czy uczniowie będą mogli odkrywać anatomię człowieka poprzez symulację VR. Pewne jest jednak, że już dzisiaj VR umożliwia nowe spojrzenie na świat.

Czytaj dalej w zbiorze tematów „Gry cyfrowe”

Gry komputerowe są stałą częścią naszego codziennego życia. Stały się jednym z najważniejszych mediów. Gry cyfrowe

Redacja Teachtoday rozmawiała z psychologiem Danielem Jägerem o trudnym klasyfikowaniu uzależnień oraz o cyfrowym świecie gier. Wywiad z Danielem Jägerem

Nauka przez grę